Το παιχνίδι είναι κύριο χαρακτηριστικό της ομαλής ανάπτυξης του παιδιού. Μέσω του παιχνιδιού το μικρούλι μας από τις πρώτες μέρες της ζωής του ανακαλύπτει και κατανοεί τον κόσμο. Η σχέση παιδιού και παιχνιδιού είναι αμφίδρομη. Όσο δηλαδή, το παιδί παίζει, αναπτύσσει δεξιότητες και όσο αναπτύσσεται, βελτιώνει το παιχνίδι του.
Παιχνίδια όπως ταχταρίσματα, δαχτυλοπαίχνιδα, γαντόκουκλες, μουσικοκινητικά και αισθητηριακά παιχνίδια αλλά και μικρά εικονοβιβλία είναι τα πλέον κατάλληλα για τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού, για την ανάπτυξη της αντίληψης αλλά και μιας υγιούς εικόνας του εαυτού του και του κόσμου γύρω του. Όταν αυτές οι δραστηριότητες γίνονται από κοινού με τον γονιό, το παιδί νιώθοντας αποδοχή γίνεται πιο σίγουρο για τον εαυτό του. Άλλωστε, οι εμπειρίες των παιδιών κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους επηρεάζουν τη μετέπειτα ακαδημαϊκή και όχι μόνο πορεία. Ο γονιός λοιπόν, παρουσιάζεται σαν μια σκαλωσιά που σύμφωνα με τον Bruner καθοδηγεί το παιδί ώστε σταδιακά να φτάνει από αυτά που ήδη ξέρει και έχει κατακτήσει σε λίγο πιο περίπλοκες διαδικασίες.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα ερεθίσματα που δέχονται τα μικρούλια, καθορίζουν ποια τμήματα του εγκεφάλου συνδέονται στενά μεταξύ τους. Όταν μια σύνδεση χρησιμοποιείται συνεχώς τότε σταθεροποιείται. Ο καλύτερος τρόπος για να αναπτυχθούν οι εγκεφαλικές αυτές συνδέσεις είναι να έρχονται σε επαφή με ένα ασφαλές περιβάλλον γεμάτο με ερεθίσματα.
Τα βρέφη μπορούν να αντιληφθούν την αγάπη και τη φροντίδα ήδη από τα πρώτα στάδια της ζωής τους μέσω της ομιλίας, του αγγίγματος και του τραγουδιού, δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο μια αίσθηση ασφάλειας κι επικοινωνίας. Μάλιστα, ο μελωδικός τρόπος «motherese» με τον οποίο μιλάει η μητέρα αλλά και γενικότερα οι ενήλικοι στο βρέφος, είναι σημαντικός τόσο για την εκμάθηση της γλώσσας όσο και για την επικοινωνία μέσω συναισθημάτων.
Παιχνίδια που μπορείτε να παίζετε λοιπόν με τα μικρούλια σας είναι:
- Μιλάμε, γελάμε και τραγουδάμε: Κοιτάμε το μικρούλη μας στα μάτια και του μιλάμε με τρόπο μελωδικό. Ανταποκρινόμαστε σε φωνούλες που βγάζει, ενθαρρύνοντας την αμοιβαία επικοινωνία μαζί του. Επιπλέον, μπορούμε να του λέμε παιδικά τραγουδάκια (π.χ. την κουκουβάγια, μια ωραία πεταλούδα κλπ) ή δαχτυλοπαίχνιδα.
- Παίζω με τα ερεθίσματα: Παρουσιάζουμε στα μικρούλια μας οπτικά ερεθίσματα όπως (ασπρόμαυρες καρτέλες με μοτίβα, κορδέλες, μαντήλια κλπ). Αφού το βλέμμα τους σταθεροποιηθεί στο ερέθισμα το κουνάμε πότε δεξιά και πότε αριστερά. Με αυτό τον τρόπο ενισχύουμετην βλεμματική επαφή και την όραση, την κίνηση της κεφαλής και κατ’ επέκταση των αδρών του δεξιοτήτων.
- Παίζω με το σώμα μου: Τοποθετούμε τα μικρούλια μας, ήδη από τις πρώτες εβδομάδες της ζωής τους, μπρούμυτα με σκοπό να ανασηκώνουν το κεφαλάκι τους για να δυναμώσει ο αυχένας… Έπειτα, κατα τον 3 μήνα η στάση αυτή τα βοηθάει να βάζουν δύναμη στα χέρια και να σηκώνουν σιγά σιγά και το υπόλοιπο σωματάκι του βλέποντας μπροστά. Ο καθρέφτης έχει την τιμητική του καθώς βοηθάει τα μικρούλια να παρατηρούν τις κινήσεις του σώματος και γενικότερα τον εαυτό τους.
- Μουσική: Τα νεογέννητα αντιδρούν στη μουσική, λόγω της ενδομήτριας εμπειρίας τους σε ρυθμούς και ήχους. Οι Λευκοί ήχοι (όπως ο ήχος της καρδιάς, ροή του αίματος, νερό που κυλάει αλλά και ηλεκτρικών συσκευών) δημιουργούν στα νεογέννητα ένα οικείο περιβάλλον, οπότε τα καθησυχάζουν. Η ποιοτική μουσική όπως κλασσικά κομμάτια, ορχηστρικά, μακάμια κλπ ενεργοποιούν τις εγκεφαλικές συνάψεις του βρέφους. Ειδικότερα, το βρέφος έχει προτίμηση σε μουσικά κομμάτια τα οποία άκουγε η μητέρα ήδη από την περίοδο της εγκυμοσύνης. Προσωπικά, μου αρέσει πολύ η μουσική οπότε ήταν από τους αρχικούς μου στόχους να καλλιεργήσω μουσική κουλτούρα στο μικρούλη μας! Πέρα λοιπόν, από κλασσικά κομμάτια του Mozart, Vivaldi κλπ. ακούμε αρκετά κομμάτια της Ρεμπούτσικα, κουαρτέτα καθώς και ορχηστρικά με μουσικά όργανα όπως το κανονάκι, το ούτι κλπ.
Εκτός λοιπόν από την φροντίδα, ας εκμεταλλευόμαστε τις καθημερινές δραστηριότητες όπως το μπάνιο ή το άλλαγμα της πάνας ως ευκαιρίες για αλληλεπίδραση και παιχνίδι. Οι στιγμές του παιχνιδιού είναι μοναδικές για όλη την οικογένεια καθώς θωρακίζουν συναισθηματικά τα μικράκια και ενισχύουν την ανάπτυξη ενός ασφαλούς δεσμού μαζί τους!!
Παρακάτω σας παρουσιάζω ένα μουσικό κομμάτι που πραγματικά το αγαπήσαμε από την πρώτη στιγμή όλη η οικογένεια…
καλή συνέχεια φίλοι μου!!
